1- گروه مددکاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی. 2- گروه مددکاری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی. ، sparvin1359@atu.ac.ir
چکیده: (2667 مشاهده)
مقدمه: پدیده سالمندی فعال بر بهینهسازی فرصتها برای سلامت، مشارکت و امنیت به منظور ارتقای کیفیت زندگی سالمندان تاکید دارد و مهمترین سیاستهای جوامع برای این پدیده، رفع موانع موجود در اجتماع برای حضور فعال سالمندان است. پژوهش حاضر نیز با هدف شناخت موانع و محدودیتهای سالمندان برای حضور فعال در شهر بر اساس نظریه “حق به شهر” صورت گرفت. روش: این پژوهش با استفاده از روش کیفی همراه با تحلیل تماتیک انجام شد. جامعهآماری پژوهش کلیه سالمندان فعال حاضر در شهر کرج بودند. بیست و سه نفر از سالمندان بهصورت هدفمند انتخاب شدند. با توجه به انتخاب رویکرد پدیدارشناختی در این مطالعه، نظرات مشارکتکنندگان در پژوهش که حاصل تجربه زیسته آنان از زندگی در شهر بود با استفاده از مصاحبه نیمهساختاریافته اخذ شد و سپس بهصورت مکتوب آماده گردید و از طریق روش تماتیک یا مضمونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: حاصل تجزیه و تحلیل، شش مضمون اصلی: دسترسی محدود به فضای شهری، نبود امنیت در زندگی شهری، کمبود منابع رفاهی متناسب با نیاز سالمندان، طرد اجتماعی، ضعف حاکمیت شهری و نبود عدالت اجتماعی و بیست و دو مضمون فرعی در خصوص وجود موانع سالمندی فعال بر اساس نظریه “حق به شهر” بود. بحث و نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد، مضمونها با مولفههای نظریه حق به شهر (مشارکت و تخصیص فضا) رابطه دارند و به دلیل وجود موانع و محدودیتهای مطرح شده، سالمندان نمیتوانند بهطور فعال در شهر کرج حضور داشته باشند. عوامل محیطی و اجتماعی شهر کرج مانع اصلی سالمندی فعال است.