|
واکاوی بسترهای خانوادگی منتهی به خودزنی در بین دانش‌آموزان دختر در شهر یزد
|
علی روحانی   1، هانیه سادات حسینی فتح آبادی2 |
1- دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد ، aliruhani@yazd.ac.ir
2- دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد |
|
|
چکیده: (1418 مشاهده) |
مقدمه: خانواده به‌طور سنتی کارکردهای خاص حمایتی مراقبتی داشته است؛ با وجود این، در دوره اخیر این نهاد اجتماعی در کنار افزایش سیالیت فرهنگ عمومی، با چالش‌های کارکردی مهمی مواجه شده است. از جمله آن‌ها، ناتوانی خانواده در کنترل رسمی و غیررسمی نوجوانان است که در پی آن، ناهنجاری‌های عمومی مانند خودزنی در آن‌ها مشاهده می‌شود. هدف پژوهش حاضر، واکاوی بسترهای خانوادگی منتهی به خودزنی در بین دانش‌آموزان دختر در شهر یزد است.
روش: پژوهش حاضر از رویکرد کیفی، و روش نظریه زمینه‌ای استفاده کرده است و با نمونه‌گیری نظری، بیست و سه نفر از دانش‌آموزان دختر دبیرستانی در شهر یزد انتخاب شدند و با آن‌ها مصاحبه‌های عمیقی در مورد خودزنی در بستر مساله‌های خانوادگی انجام داده شد. فرآیند نمونه‌گیری نظری تا مرحله اشباع داده‌ها ادامه یافت.
نتایج: داده‌های گردآوری‌شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی، تحلیل شده و در قالب خط داستان (شامل بیست و شش مقوله اصلی و یک مقوله هسته) و مدل پارادایمی به نمایش درآمدند. نتایج نشان داد که ازجاکندگی خانوادگی به‌طورعمده به دنبال عواملی چون خلا عاطفی، مالی، فقدان پدر، ازهم‌گسیختگی خانواده به‌واسطه ازدواج دوم، قیاس تحقیر، تجربه زیسته از تنبیه، تجربه زیسته آسیب، میراث مصرف و میراث خودزنی برساخته می‌شود. دختران نوجوان در مقابل آن، استراتژی‌های متفاوتی را برمی‌گزینند. پنهان‌کاری همه‌جانبه، بروز رفتارهای دوگانه در خانه و مدرسه، خودنمایی عرفی و خودزنی از جمله این استراتژی‌ها است که در بین دانش‌آموزان فعال شده و با خود پیامدهایی مانند یوتوپیای خانواده جدید، فاصله‌گزینی عاطفی از والدین، ناامیدی مداوم و تروما را داشته است.
بحث و نتیجه‌گیری: ازجاکندگی خانوادگی، وضعیت مشکل آفرینی را منجر شده است که در آن خانواده‌ها کارکردهای خود را از دست رفته می‌بینند و ناتوان از تغییرات مثبت هستند. به‌عبارتی، توانایی حل مساله از مسیرهای موجود و به‌ویژه مسیرهای پیشینی و سنتی وجود ندارد؛ درنتیجه، نیازمند اقدامات مداخله‌ای هوشمند در این خانواده‌ها هستیم. |
|
| واژه‌های کلیدی: ازجاکندگی خانوادگی، ازهم‌گسیختگی خانواده، بسترهای خانوادگی، خودزنی، دانش‌آموزان دختر، یزد |
|
|
متن کامل [PDF 457 kb]
(1659 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/11/10 | پذیرش: 1400/3/31 | انتشار: 1400/3/31
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
