|
شناسایی و مقایسه مولفه‌های شناختی، هیجانی و رفتاری ادراک نوجوانان دختر از تعارض‌های خانوادگی بر اساس سبک‌های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی
|
سیده بهاران قوامی1   ، پریسا سادات سیدموسوی 2، لیلی پناغی1 |
1- پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی.
2- پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی. ، P_mousavi@sbu.ac.ir |
|
|
چکیده: (3552 مشاهده) |
مقدمه: با توجه به اهمیت تجربه‌های دلبستگی در روابط بین فردی و با در نظر گرفتن تعارض به‌عنوان بخشی از هر رابطه، پژوهش حاضر در قالب پژوهشی کیفی از نوع تماتیک با هدف شناسایی مولفه‌های شناختی، هیجانی و رفتاری نوجوانان دختر در مواجهه با تعارض‌های خانوادگی بر اساس دو سبک دلبستگی نا ایمن اضطرابی و اجتنابی انجام شد.
روش: جامعه پژوهش، نوجوانان دختر پانزده تا هجده ساله منطقه دو شهر تهران بودند.برای انتخاب نمونه یکی از مدارس آن منطقه به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد. با مراجعه به یکی از مدارس، پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسال و پرسشنامه تجربه روابط نزدیک فرم کوتاه توسط دانش‌آموزان تکمیل شد و افراد با نمره اضطراب بالا و اجتناب پایین تر از نقطه برش در گروه اضطرابی و نمره اضطراب پایین و اجتناب بالا‌تر از نقطه برش در گروه اجتنابی قرار گرفتند. در نهایت از بین صد و شصت و سه نفر که تعداد کل دانش‌آموزان پانزده تا هجده ساله پایه دهم و یازدهم مدرسه بودند، تعداد افرادی که در هر دو پرسشنامه در بعد اضطرابی و اجتنابی برای مصاحبه به‌عنوان گروه اضطرابی و اجتنابی انتخاب شدند، به ترتیب هفت و شش نفر بودند که گروه اضطرابی و گروه اجتنابی هر کدام با پنج نفر به اشباع رسیدند. داده‌ها بر اساس روش تحلیل تماتیک کدگذاری و در سه مولفه شناخت، هیجان و رفتار مضامین اصلی و زیرمضمون‌ها استخراج شدند.
نتایج: در نوجوانان اضطرابی مضامین اصلی شناختی: بازنمایی منفی از والدین و خود، اسناد تعارض به کیفیت رابطه، توجه و تمامیت خواهی در رابطه، نیاز به مراقبت؛ در بعد هیجانی، خشم، ترس، غم و دلسوزی برای مادر و در بعد رفتاری، رفتارهایی چون باج‌گیری، پرخاشگری، مداخله در محیط، رفتارهای تکانشی، تلاش برای رسیدن به هدف و محبت افراطی برای جلب محبت متقابل بودند. در گروه اجتنابی مضامین اصلی در بعد شناختی: تفکر دوقطبی، بازنمایی منفی از والدین، اهمیت خودمختاری، منطقی‌سازی و عدم درگیری هیجانی با موضوع. در بعد هیجان، اجتناب هیجانی و تجربه خشم و در بعد رفتاری، اجتناب از موقعیت و افزایش تدریجی شدت رفتار برای رسیدن به خواسته، بودند.
بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش ضمن تبیین محتوای شناختی، هیجانی و رفتاری نوجوانان در سبک‌های دلبستگی، می‌تواند زمینه پژوهش‌های بعدی برای تدوین بسته‌های آموزشی والد-نوجوان در هر سبک دلبستگی و اجرای مداخلات لازم با هدف اصلاح شناخت‌ها، هیجانات و رفتارهای متناسب با هر گروه را فراهم آورد. |
|
| واژه‌های کلیدی: تعارض خانوادگی، دلبستگی اضطرابی، دلبستگی اجتنابی، شناخت، هیجان، رفتار، نوجوانان دختر |
|
|
متن کامل [PDF 632 kb]
(2589 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/2/21 | پذیرش: 1398/11/29 | انتشار: 1398/11/29
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
